Abandonware, stare gry i oprogramowanie

25 październik 2004

     Wywiad z Cold Hand, współpracownikiem Lost Treasures, francuskiej społeczności abandonware.

Celem tego wywiadu, jest przedstawienie światu zjawiska abandonware, i wskazanie sposobów, dzięki którym zainteresowani będą mogli rozpocząć przygodę ze starszym oprogramowaniem. Chcemy podziękować Cold Hand za to, że zechciał odpowiedzieć na nasze pytania i podzielił się swoją wiedzą i doświadczeniem dotyczącym abandonware.
Notka : Artukuł w oryginale powstał w języku francuskim.

Pépère : Czy mógłbyś w skrócie wyjaśnić czym jest abandonware?

Abandonware polega na oferowaniu za darmo programów komputerowych, które nie są już rozprowadzane przez ich właścicieli albo których nie chronią już prawa autorskie. Innymi słowami, całe oprogramowanie, którego nie można już kupić, może zostać uznane za abandonware. Jednak stare gry nie zawsze są grami abandonware. Dla przykładu Tomb raider - Lara Croft, Starcraft lub Diablo są tylko starymi grami, ale cały czas sprzedawanymi. Opinia wydawców w tej kwestii jest różna. Niektórzy z nich całkowicie się z tym zgadzają (na przykład francuska firma Lankhor daje nam możliwość umieszczania ich wszystkich gier on-line, Bethesda, która pozwala nam rozprowadzać grę Daggerfall), ale niektórzy z nich są zupełnie innego zdania (na przykład firma LucasArt, która zarządała usunięcia ich wszystkich gier, grożąc nam konsekwencjami prawnymi). Większość firm nie odpowiada na nasze maile, niektóre z nich zostały kupione wiele razy przez inne firmy, niektóre z nich zniknęły a prawa autorskie wielu gier już wygasły.

Pépère : Czy ściąganie starych gier i granie w nie na własnym komputerze jest zgodne z prawem?

Żeby wyrazić się jasno, jest to całkowicie nielegalne. Dla prawa to jest tak samo jakbyś ściągał Wolfensteitn'a 3D albo Doom'a 3. Powtórzę jeszcz raz, naszym celem nie jest to, aby ktoś stracił pieniądze, naszym celem jest zachowanie gier, które mogą zniknąć całkowicie za parę lat!
Oferowanie gier abandonware on-line jest również nielegalne. Pomimo to, nigdy nie zostaliśmy pozwani przez twórcę żadnej gry, z tej prostej przyczyny, że zdejmujemy grę, kiedy dotrze do nas takie rządanie. To jest cena jaką musimy płacić, aby przetrwać. Nawet jeśli abandonware jest traktowane jako naruszanie praw autorskich przez prawo, to strony abandonware nie znikną, w przeciwieństwie do stron "warez", które "są przenoszone" aby przetrwać. Możecie w łatwy sposób znaleźć linki do tych stron poprzez wyszukiwarkę Google.

Pépère : Kto zazwyczaj gra w stare gry i gry abandonware?

Nie wiemy wielu rzeczy o internetowych surferach, którzy grają w te gry (stare gry można głównie znaleźć w internecie). Pomimo to, po wielu latach spędzonych we francuskiej społeczności abandonware, mogę powiedzieć, że nia ma unikalnego profilu "gracza abandonware". Są pośród nich oczywiście 30-latkowie, którzy grali w te gry, kiedy byli młodzi, ale są również osoby młodsze, które mogły jedynie widzieć ich rodzeństwo grające w Doom'a, Monkey Island i Might & Magic. Niespodziewanie, niektórzy gracze mają powyżej 50 lat, są to nostalgiczni ludzie, którzy byli świadkami początku ery współczesnych komputerów. Kończąc ten temat, jeszcze 10 lat temu abandonware było problemem dla specjalistów komputerowych, którzy spędzali godziny, aby sprawić, by stare gry działały na nowoczesnych i potężnych komputerach PC, ale wraz z rozwojem społeczności abandonware, stało się to o wiele prostsze i dzięki temu nie-specjalistów jest o wiele wiele więcej.
Wydaje się, że stare gry posiadają coś jeszcze, "duszę", której nowoczesne gry nie mają. Oczywiście fakt, że są one darmowe był ważny w osiągnięciu ich sukcesu.

Pépère : Czy są kolekcjonerzy starych gier?

Trzeba odróżnić kolekcjonerów od graczy abandonware: ci ostatni dobrze się bawią ze starymi grami, grają ponownie w Sam & Max, Ultima Underworld, ale po paru tygodniach kasują je ze swojego twardego dysku.
Kolekcjonerzy kolekcjonują i przechowują tyle gier, ile jest to możliwe, i co jest ważniejsze, w oryginalnych wersjach. Innymi słowami, same pliki im nie wystarczą, potrzebują jeszcze manuala, pudełka po grze. Nawet jeśli ten fenomen pozostaje zjawiskiem marginalnych, to cały czas rośnie, na przykład licytacja jaką znaleźliśmy na e-Bay'u, na której ktoś sprzedawał komplet tysięcy oryginalnych gier za 50000$! Jeden z webmasterów LTF, RyF, prawdopodobnie posiada największą kolekcję starych gier we Francji, zarówno na konsole jak i na komputery PC.

Pépère : Czy sukces starych gier jest spowodowany nostalgią czy chęcią powrotu do istoty samej rozrywki?

Po pierwsze chciałem zaprzeczyć idei prostoty, która jest ogólnie rzecz biorąc kojarzona za starymi grami. Techniczne ograniczenie grafiki spowodowało rozwinięcie się kreatywności twórców gier na rzecz scenariusza, humoru czy pasjonującej akcji. Moim zdaniem to jest powód, dla którego wielu graczy powraca do pierwszych gier. Oczywiście w niektórych dziedzinach obecne gry są lepsze niż stare (gry "First Person Shoter", PainKiller jest z pewnością lepszy niż Wolfenstein 3D, Flight Simulator 2000 jest wyraźnie lepszy niż wersja 2, itp...). Te typy starych gier są interesujące ze względu na nostalgię i wspomnienia, które w nas wywołują. Niemniej jednak, moim zdaniem obecne gry video są mało pomysłowe i tu gry abandonware mogą wypełnić to puste miejsce.

Flight Simulator 4

Pépère : W jakie typy starych gier możemy grać i jak to zrobić?

Abandonware to cały software (nie tylko gry) który działał na komputerach PC. Przy grach na konsole mówimy o emulacji.
Dotychczas granie w gry abandonware było dość trudne. Nowoczesne PC mają zwiększoną wydajność, ale gry, które chodziły na komputerach 33MHz teraz nie chcą działać na potężnych Pentiumach. Kiedy pojawił się Windows 9X i 2000, DOS - stare serce komputerów PC, na którym tamte gry działy - zniknął.
Niektórzy namiętni gracze wymyślali różne rozwiązania aby grać na nowoczesnych komputerach. Niektórzy z nich, na przykład Shinobi tworzyli specjalne dyskietki bootujące, które umożliwiały inicjowanie pracy komputera, tak jak się robiło się to 10 lat temu. Niektórzy opracowywali nowy DOS, na przykład FreeDOS.
I w końcu narodził się DOSBox, multiplatformowy (MacOs, WinXP, Unix) emulator starych PC, który umożliwia granie w większość starych gier! Pomimo to, niektóre gry nadal nie działają i potrzeba starego komputera aby można było w nie zagrać...

Ważna informacja : Nie jest wskazane, aby zmieniać parametry swojego komputera aby umożliwić działanie abandonware. W razie wątpliwości powinniście zapytać się i poprosić o radę na licznych forum poświęconych abandonware.

Dowiedz się więcej na temat abandonware : the-underdogs (międzynarodowa strona, zawierająca prawie wszystko), abandonware-france (strona francuskiej społeczności abandonware, skąd możesz ściągnąc prawie wszystko), definition.abandonware (francuska strona poświęcona definicji abandonware).

Kwestie związane z emulacją, jeszcze kilka lat temu było to prawdziwe wyzwanie, aby emulacja działała, obecnie każdy z nas może to zrobić: zainstalować emulator, uruchomić go, wczytać grę (którą ściągnął jako unikalny plik zwany ROM). Głównymi emulatorami są ZSNES (Super Nintendo emulator), MAME (arcade emulator) or WinUAE (Amiga emulator).
Dowiedz się więcej na temat emulacji : francuski portal dotyczący emulacji, angielski portal dotyczący emulacji.

Informacja : Gry abandonware i emulatory muszą być darmowe. Rzetelne i pewne strony nie są ukryte, a kontakt z ich webmasterami jest prosty. Naszym celem jest dzielenie się naszą pasją, a nie robienie pieniędzy.

Pépère : Jakie są twoje ulubione stare gry?

Hmmm... to nie jest proste. Powiedziałbym, że mam dwa pierwsze miejsca "Secret of the Monkey Island" są naprawdę piękne (nawet jeśli nie są abandonware z powodu firmy LucasArt), Doom 1 i 2 są równie dobre... Ale również są nieuniknione Lemmings, wspaniała Prince of Persia, TIE Fighter, niesamowite Sim City 2000. Jest ich tak wiele!!

Monkey Island

Pépère : Czy możesz przewidzieć przyszłość abandonware? Czy jest możliwe stracenie kodów źródłowych niektórych starych gier? Czy są jakieś projekty, aby zachować i przechować te gry?

Wraz z rozwojem prawa antypirackiego w internecie, abandonware muszą się zmienić, aby zyskać swój odpowiedni status, jeśli chcą przetrwać. Niestety twórcy gier nie wydają się być gotowymi, aby porozmawiać o tym i wolą oglądać śmierć swoich starych arcydzieł, niż rozpowszechniać je za darmo... Tak czy inaczej, niektóre kody źródłowe zostały już utracone! Niektórzy twórcy gier, ci sprytniejsi, dostarczyli ich kody źródłowe do publicznych domen, które są przepustką, aby gra przetrwała! ID softawre, na przykład, udostępniło on-line kod źródłowy Doom'a i Quake'a. Wielu fanów mogło dzięki temu opracować własne projekty i poprawić te gry, na przykład DoomGL, który wnosi trochę młodzieńczych i technicznych poprawek (przeźroczystość, efekt halo, itp...). Jedynym projektem jakim znam obecnie jest stowarzyszenie "Old On!", którego celem jest ochraniać krajobrazy gier video. Zostało ono wtedy dostrzeżone przez oficjalne autorytety, kiedy jego założyciel został zaproszony przez Narodową Bibliotekę Francuską (French National Library) na spotkanie poświęcone temu tematowi. Głęboko wierzę, że będziemy w stanie wiele zmienić takimi projektami.

Doom - ID Software

  [Popraw tłumaczenie]

Wprowadzone przez jp
Tłumaczone przez Domel